Sirkeci Garı Pazar Yerine Mi Dönüşüyor? Tarihi Mirasın ‘Dönüşümü’ Tepki Topladı
İstanbul’un tarihi simgelerinden biri olan Sirkeci Garı, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na devredilmesinin ardından ilk etkinliğiyle tartışmaların odağında. “Aile ve Alışveriş Festivali” adıyla açılan alanda kuruyemişten gözlemeye, eşek sütü ürünlerinden takı ve giysiye kadar birçok ürünün satışa sunulması, sendikalar ve kamuoyunda büyük tepkiyle karşılandı.
Geçtiğimiz yıl Ağustos ayında, TCDD (Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları) tarafından Kültür ve Turizm Bakanlığı’na 29 yıllığına devredilen Sirkeci Garı, bu kez alışveriş standlarıyla gündeme geldi. Gar binasının avlusu ve çevresinde açılan "festival" kapsamında kurulan tezgahlar, kültürel mirasın korunması ve kamusal alanın kullanım biçimi açısından tartışmalara neden oldu.
SENDİKADAN SERT TEPKİ: “Tarihi Garı Pazar Yerine Çevirdiniz”
Konuya ilişkin sert açıklamalarda bulunan Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası Genel Sekreteri Murat Oral, garın özelleştirilmesi sürecine dikkat çekerek şunları söyledi:
“Tarihi Sirkeci Garı’nı pazar yerine dönüştürdüler. Daha devir işlemi tamamen bitmeden bu yapılıyor. Üstelik yargı süreci devam ederken…”
Oral, garın sadece tarihi bir yapı olmadığını, aynı zamanda hala aktif bir ulaşım merkezi olduğunu vurgulayarak, “Kazlıçeşme-Sirkeci Banliyö Hattı çalışıyor. Gişeler aktif, bekleme salonları kullanılıyor. 500’ün üzerinde çalışan bu alanda görev yapıyor. Müzeye giden turistler için de büyük bir saygısızlık bu görüntü” dedi.
“Bu mudur Kültürel Etkinlik?”
Etkinliğin “kültürel festival” olarak lanse edilmesine de tepki gösteren Oral, etkinlik içeriğinin bu tanımla hiçbir ilgisi olmadığını belirtti:
“Eşek sütünden sabun, gözleme, kuruyemiş, peynir ve takılar satılıyor. Sirkeci Garı gibi tarihi bir simge, İstanbul’un yüzü olarak tanıtılması gerekirken pazar yerine döndü. Kültür ve Turizm Bakanlığı bu alanı bu şekilde mi değerlendirecek? Bu mudur kültürel etkinlik?”
TURİSTLER TEPKİLİ, YERLİLER ŞAŞKIN
Sirkeci Garı’na gelen birçok turistin alışveriş standlarını görünce şaşkınlık yaşadığı da ifade edildi. Özellikle müzeyi ziyaret etmeye gelen yerli ve yabancı turistler, garın bu şekilde kullanıma açılmasının tarihi dokuyu zedelediği görüşünde birleşiyor.
Garda bulunan Orient Express Restaurant da etkilenmiş durumda. Restoranın bahçesine kurulan tezgahlar, hem mekânın prestijini düşürüyor hem de müşteri deneyimini olumsuz etkiliyor.
DEĞERLİ MİRAS YOK MU SAYILIYOR?
Sirkeci Garı, 1890 yılında inşa edilmiş olup Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçişin, demiryolu tarihinin ve Avrupa ile bağlantıların simgesi olarak kabul ediliyor. Orient Ekspres’in İstanbul’daki son durağı olan bu yapı, aynı zamanda Kent Müzesi, sergi alanları ve sanat etkinlikleri için kullanılabilecek nadide mekânlardan biri olarak öne çıkıyor.
Ancak bu son adım, tarihi değerlerin turizm adı altında ticari amaçlara kurban edildiği eleştirilerini beraberinde getiriyor. Gerekli restorasyon ve koruma önlemleri alınmadan gerçekleştirilen bu tür faaliyetlerin, yapının estetik ve işlevsel bütünlüğünü zedelediği görüşü hâkim.
