Gizli Anayasa 'Kırmızı Kitap': Milli Güvenlik Siyaseti Belgesi Nedir?
Türkiye’de "Gizli Anayasa" olarak tanımlanan ve Milli Güvenlik Siyaseti Belgesi adıyla resmi bir statüye sahip olan Kırmızı Kitap, ilk kez 1982 Anayasası ile oluşturulan Milli Güvenlik Kurulu (MGK) tarafından hazırlandı. Türkiye’nin milli güvenlik politikalarının temel esaslarını belirleyen bu belge, içeriği ve gizliliği nedeniyle kamuoyunda "Kırmızı Kitap" olarak anılmaktadır.
Kırmızı Kitap Nedir ve İçeriği Nasıldır?
Kırmızı Kitap, Türkiye’nin iç ve dış tehditlere karşı güvenlik politikalarını kapsayan stratejik bir belgedir. İki ana bölümden oluşan bu belgede, hem ülke içinde oluşabilecek tehditlere hem de uluslararası arenada karşılaşılabilecek risklere dair politikalar yer almaktadır. Belgenin içeriği, MGK'nın değerlendirmeleri sonucunda hazırlanır ve yıllar içerisinde değişen şartlara göre güncellenir.
- İç tehditler bölümü: Türkiye’nin iç dinamiklerinden kaynaklanan tehditler ve bunlara karşı alınacak önlemler yer alır.
- Dış tehditler bölümü: Bölgesel ve küresel ölçekte Türkiye’nin karşılaşabileceği riskler ve dış politikaya dair güvenlik stratejileri ele alınır.
Kırmızı Kitap, MGK’da hazırlanan taslağın ardından Bakanlar Kurulu tarafından onaylanır. Belge, bu süreçlerin ardından yürürlüğe girerek devlet politikalarını şekillendiren önemli bir rehber niteliği taşır.
2019’da Son Güncelleme Yapıldı
Kırmızı Kitap, son olarak 30 Eylül 2019 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında gerçekleştirilen Milli Güvenlik Kurulu toplantısında ele alındı. MGK toplantısı sonrasında yapılan açıklamada, “Ülkemizde, bölgemizde ve dünyada meydana gelen gelişmelerin milli güvenliğimize yönelik tesirlerinin tüm yönleriyle değerlendirilmesi suretiyle hazırlanan Milli Güvenlik Siyaseti Belgesi görüşülmüş ve uygun bulunmuştur” ifadelerine yer verildi.
Bu açıklama, Kırmızı Kitap’ın ulusal güvenlik politikalarının mevcut koşullar doğrultusunda yeniden ele alındığını ve güncellendiğini gösterdi. 2019’daki bu toplantıda, iç ve dış tehditlere ilişkin değerlendirmeler yapılırken, özellikle Suriye sınırında artan hareketlilik ve terörle mücadele stratejilerinin belgeye dahil edildiği düşünülmektedir.
2024 Yılında Hazırlanacak Yeni Kırmızı Kitap
2024 yılında hazırlanacak olan yeni Kırmızı Kitap’ta Akdeniz, Orta Doğu ve Afrika’daki gelişmelerin ağırlıklı olarak yer alması bekleniyor. Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki enerji arama faaliyetleri, Libya ile yapılan anlaşmalar ve Afrika’daki stratejik hamleler, belgenin dış tehditler bölümünde önemli bir yer tutabilir.
Ayrıca, teknolojik gelişmelerin güvenlik üzerindeki etkileri, siber güvenlik stratejileri ve uluslararası terörizmle mücadele gibi konuların da yeni belgede detaylı bir şekilde ele alınacağı tahmin ediliyor.
Milli Güvenlik Politikasının Belirleyici Rehberi
Kırmızı Kitap, yalnızca Türkiye’nin iç ve dış güvenlik politikalarını şekillendirmekle kalmayıp, aynı zamanda savunma politikalarının esaslarını da belirliyor. Belge, milli güvenliğin sağlanması için MGK'nın belirlediği görüşler doğrultusunda iç, dış ve savunma stratejilerini kapsayan bir rehber olarak görev yapıyor.
Kırmızı Kitap’ın içeriği, doğrudan Türkiye’nin milli güvenlik politikalarını ilgilendirdiği için gizlilik esasına göre korunuyor ve kamuoyuyla paylaşılmıyor. Ancak belgenin genel hatları, MGK toplantılarında yapılan açıklamalardan takip edilebiliyor.
Sonuç
Kırmızı Kitap, Türkiye’nin güvenlik politikalarının temel taşlarından biri olmaya devam ediyor. Güncellenen her yeni versiyon, Türkiye’nin karşı karşıya olduğu tehditleri ve bu tehditlere karşı alınması gereken önlemleri yansıtıyor. 2024 yılında hazırlanacak olan yeni belge, Türkiye’nin güvenlik politikalarında Akdeniz, Orta Doğu ve Afrika ekseninde önemli değişimlerin işareti olabilir. Türkiye’nin milli güvenlik stratejilerinin gelecekte nasıl şekilleneceği, yeni Kırmızı Kitap’ın içeriğiyle daha net bir şekilde ortaya çıkacak.
