Türkiye'de Aşırı Hava Olayları Artıyor: İklim Krizi Felakete Yol Açabilir
2024 yılı boyunca Türkiye, sıcaklık artışı ve aşırı hava olaylarıyla karşı karşıya kaldı. Ekosfer Derneği'nin yayımladığı rapora göre, Türkiye’de 1,257 aşırı hava olayı yaşandı, bu da son dört yıldaki en yüksek sayı oldu. Türkiye'nin sıcaklık dengelerindeki bozulma, iklim felaketlerinin etkisini artırırken, 2024 yılı 1940’tan bu yana en çok aşırı hava olayı görülen ikinci yıl oldu. Geçen yıl, kış ve yaz mevsimlerinin kaydedilen en sıcak dönemler olduğu belirtildi.
İklim Değişikliği: Türkiye Çöle Dönüşebilir
Raporda, Türkiye'nin 2100 yılına kadar ciddi sıcaklık artışlarıyla karşılaşabileceği vurgulanıyor. Batıda 4.5 derece, doğuda ise 6 dereceye kadar sıcaklık artışı olabileceği öngörülüyor. Ayrıca, Türkiye'nin Akdeniz Havzasında yer alması ve güneyindeki çöl kuşağının ısınması nedeniyle, sıcak dalgalarının giderek daha yaygın hale gelmesi bekleniyor. Tarımsal kuraklık, Konya Havzası, Trakya ve Güneydoğu Anadolu bölgelerini tehdit ediyor.
Sıcak Hava Dalgalı Ölüm Riski: 1,342 Fazladan Ölüme Neden Oldu
İstanbul'daki sadece 3 sıcak hava dalgasında bin 342 fazla ölüm gerçekleşti. Özellikle 75 yaş ve üstü kişiler, kalp-damar hastalıkları olanlar ve kadınlar, sıcağa bağlı hastalıklar ve ölümler için daha riskli gruplarda yer alıyor. Raporda, Fransa’daki erken uyarı sisteminin 4 bin 400 ölümün engellenmesini sağladığına dikkat çekildi. Türkiye için de kapsamlı Sıcak-Sağlık Eylem Planları’na ihtiyaç duyuluyor.
Aşırı Hava Olayları ve Sel Tehlikesi:
Raporda, 2024 yılında kaydedilen aşırı hava olaylarının %35'inin şiddetli yağış ve sellerden kaynaklandığı belirtiliyor. Ayrıca fırtına, dolu, kar yağışı, yıldırım düşmesi ve hortumlar da önemli felaketler arasında yer aldı. İzmir'deki orman yangını, Antalya'daki sel felaketi ve Amasya’daki yıldırım nedeniyle hayvan ölümleri yaşandı.
İklim Krizine Karşı Çözüm: Yenilenebilir Enerji
Uzmanlar, iklim krizine karşı enerjinin daha akıllıca kullanılması ve yenilenebilir enerji kullanımının artırılması gerektiğini belirtiyor. Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız, sıcaklık artışının su kaynaklarını tehdit ettiğini, bu sebeple su stratejilerinin şimdiden hayata geçirilmesi gerektiğini belirtti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı eski Müsteşarı Prof. Dr. Mustafa Öztürk ise, sıcaklık artışının kirliği artırarak kuraklığa yol açacağını ve Türkiye'nin birçok bölgesinde çölleşmenin kaçınılmaz olduğunu ifade etti.
