"Çok Okuyan mı Bilir, Çok Gezen mi?"
Tarihçi, yazar ve rehber Dr. Talha Uğurluel, İşin Ehli programında Furkan Malkoç’un konuğu oldu. Uğurluel, tarihe olan ilgisini, sanat tarihinin yalan söylemeyen yönünü, gezmek ile okumak arasındaki dengeyi ve akademisyenlerin neden gezmesi gerektiğini anlattı.
"Okumadan Gezmek Boş, Gezmeden Okumak Yetersiz!"
Uğurluel, “Gezmek önemli ama okumadan gezmek boş iştir. Bir mekânın tarihini bilmeden orada bulunmak, sadece yüzeysel bir deneyimdir” diyerek tarih bilgisiyle desteklenmemiş gezilerin eksik kaldığını vurguladı. “Bugün birçok akademisyen var ama gezmedikleri için bilgileri eksik kalıyor” diyerek akademisyenlerin sahada olmasının gerekliliğine dikkat çekti.
Evliya Çelebi Sadece Bir Seyyah mıydı?
Tarihsel figürleri de değerlendiren Uğurluel, Evliya Çelebi’nin aslında Osmanlı istihbaratı için çalıştığını ve sanılanın aksine sadece maceraperest bir gezgin olmadığını ifade etti:
🔹 "Dördüncü Murat, Evliya Çelebi’yi istihbarat için kullanmıştır. O yüzden her gittiği yerde kırmızı halıyla karşılanıyordu."
🔹 "Biz onu Cervantes’in Don Quixote’u gibi görüyoruz ama Osmanlı için çok önemli bir gözlemciydi."
"Sanat Tarihi Yalan Söylemez!"
Sanat tarihinin doğruluğuna vurgu yapan Uğurluel, “Tarih bazen siyasi çıkarlarla değiştirilebilir ama sanat tarihi gözümüzün önündedir, değiştirilemez” diyerek sanat tarihi disiplinine olan güvenini dile getirdi. “Sanat tarihi nesneldir. Bir bardağın dönemi, desenleri, işçiliği bellidir. Yalan söylemez” sözleriyle bu alanın bilimsel gerçekliğini vurguladı.
"Mimar Sinan Neden Efsane?"
Mimar Sinan’ın başarısının çok gezmesinden kaynaklandığını belirten Uğurluel, şunları söyledi:
📌 “Mimar Sinan önce askerdir. Yavuz Sultan Selim’in ordusuyla devşirilip eğitildi. Kanuni Sultan Süleyman ile yıllarca seferlere katıldı. Yani sadece kitaplardan değil, sahadan öğrenerek mimar oldu. O yüzden bu kadar başarılıydı.”
Gelecekte Hangi Meslek?
Uğurluel, çocukluk hayalini ve tarihçiliğe olan sevgisini anlatırken, “Eğer Cumhuriyet döneminden önce yaşasaydım, Evliya Çelebi’nin çantasını taşırdım” diyerek tarih sevgisinin sahada olmayı gerektirdiğini vurguladı.
🔹 “Gezmeden tarihçi olunmaz. Anadolu'yu görmeden tarih yazılmaz” diyen Uğurluel, akademisyenlerin sahada daha aktif olmaları gerektiğini söyledi.
Gençlere Tavsiyeler: "Seviyorsanız Okuyun!"
Tarih okumak isteyen gençlere “Eğer gerçekten seviyorsanız okuyun” tavsiyesinde bulunan Uğurluel, "Sadece kolay olduğu için tarih seçmeyin. Çünkü devlet kadrosunda tarih bölümü mezunlarına çok az yer var. Ama seviyorsanız, zaten yolunuzu bulursunuz” diyerek gençlerin ilgi alanlarını tutkuyla takip etmeleri gerektiğini belirtti.
📌 "Tarih, sadece okumakla değil, görerek, gezerek öğrenilir!"
🔹 “Türkiye’de sanat tarihi dersleri kaldırıldı ama sanat tarihi bölümleri hâlâ var. Eğer bu bölümü okuyorsanız, sahaya inmeden başarılı olamazsınız.”
"Hayat Kalitesizleşti, Günübirlik Yaşanıyor"
Uğurluel, günümüz yaşam tarzıyla ilgili de eleştirilerde bulundu:
📌 "Yaşam çok ucuzladı. İnsanlar günü kurtarma peşinde. Üretilen şeyler kalitesizleşti. Siyaset, sanat, ilişkiler, her şey anlık yaşanıyor. Gelecek kaygısı olmayan bir toplum olduk."
📌 "Eskiden tarih anlatılırken uzun vadeli düşünülürdü, şimdi sosyal medyada her şey çarpıtılıyor ve manipüle ediliyor."
📌 "Osmanlı’da çelebilik vardı, şimdi herkes uzman olmadan konuşuyor. Bilgi kirliliği had safhada!"
🔹 "Sosyal medya, ilginç bir biçimde herkesin tarihçi olduğu bir alan hâline geldi."
Son Söz: “Hayat Kısa, Gerçek Bilginin Peşinden Gidin”
Programın sonunda Uğurluel, "Hayat kısa, roman okumaya bile vaktim yok, gerçek bilgiye ulaşmak için hatırat okuyorum" diyerek gençlere zamanlarını boşa harcamamaları konusunda tavsiyelerde bulundu.
📌 "Tarih anlatılırken kurguyla gerçeği ayırmak lazım. Gerçek tarih, belgelerle ve sahada doğrulanan bilgilerdir."
📌 "Gezmeden tarihçi olunmaz. Okuyarak gezmek, gezerek öğrenmek gerekir."
🛑 İŞİN EHLİ programının bu keyifli bölümünü kaçırmayın! Dr. Talha Uğurluel ile tarihe farklı bir bakış açısı kazandıran bu sohbeti İş İcabı YouTube kanalından izleyebilirsiniz!
🎥 Bölümün tamamı için
