Plastik Atıklar Doğmamış Bebekleri Bile Tehdit Ediyor!
Plastik kirliliğinin ekosistemlere ve insan sağlığına etkileri giderek artarken, bilimsel çalışmalar bu zararın doğmamış bebekleri bile etkileyebileceğini ortaya koyuyor. Araştırmalara göre, plastik parçacıkları insan vücudunda hücre zarlarına girerek kan yoluyla organlara taşınıyor ve ciddi sağlık sorunlarına yol açıyor.
Plastik Kirliliği Küresel Bir Tehdit Haline Geldi
Springer Nature tarafından yayımlanan bilimsel bir çalışma, dünya genelinde plastik üretiminin hızla arttığını ve bunun ciddi çevresel ve sağlık sorunlarına neden olduğunu vurguluyor. Verilere göre, yılda yaklaşık 400 milyon ton plastik üretiliyor ve bu rakam son 20 yılda iki katına çıkmış durumda.
Plastiklerin yalnızca doğada değil, insan vücudunda da birikerek solunum yolu, bağırsaklar ve beyin gibi hayati organları etkileyebileceği belirtiliyor. Özellikle havadan, içme suyundan ve gıdalardan alınan mikroplastiklerin insan sağlığı üzerinde büyük riskler oluşturduğu ifade ediliyor.
Plastik Partikülleri Beyne ve Kan Damarlarına Taşınıyor
Çalışmada, mikroplastiklerin insan vücudunda nasıl bir yol izlediği incelendi. Mikroplastiklerin:
- Akciğer ve bağırsaklardan emilerek kan dolaşımına karıştığı,
- Hücre zarlarına girerek beyne kadar taşınabildiği,
- Kan damarlarında birikerek felç, kalp krizi ve erken ölüm riskini artırdığı tespit edildi.
Napoli'deki Campania Luigi Vanvitelli Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, kan damarları mikroplastiklerle kirlenen kişilerde kalp hastalıkları riskinin ciddi oranda arttığını ortaya koydu.
Doğmamış Bebekler Bile Plastik Kirliliğinden Etkileniyor
Araştırmalar, mikroplastiklerin insan plasentasında bile bulunduğunu gösteriyor. Hamile kadınların maruz kaldığı plastik kirliliği, doğmamış çocuklara da geçerek gelişimsel bozukluklara yol açabiliyor. Plastiklerin yanma sürecinde açığa çıkan dioksin gibi toksik kimyasallar, hem anne hem de bebek için ölümcül riskler taşıyor.
Plastik Atıkların Deniz Yaşamına Etkisi Büyük
Plastik kirliliği yalnızca insanlar için değil, deniz ekosistemi için de büyük bir tehdit oluşturuyor.
- Her yıl yaklaşık 100 milyon deniz memelisi plastik atıklar nedeniyle hayatını kaybediyor.
- Deniz kuşlarının %90’ının, deniz kaplumbağalarının %52’sinin midesinde plastik parçaları bulunuyor.
- Ticari balık ve kabuklu deniz hayvanları plastik kirliliği nedeniyle risk altında ve bu balıkların tüketilmesiyle plastikler insan vücuduna da geçiyor.
2050’de Okyanuslarda Balıktan Çok Plastik Olacak
Ellen MacArthur Vakfı’nın 2016 tarihli çalışmasına göre, 2050 yılına kadar denizlerde plastik atık miktarı, balık miktarını aşabilir. Yıllık plastik atık girdisinin %80’inden fazlası doğrudan okyanuslara bırakılıyor ve bu durum ekosistemleri yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor.
Plastik Üretimi 70 Yılda 1,5 Milyon Tondan 400 Milyon Tona Çıktı
1950’den günümüze plastik üretimi 1,5 milyon metrik tondan 400 milyon metrik tona ulaştı. Ancak geri dönüşüm oranı yalnızca %9 seviyesinde kaldı. Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü’nün (OECD) raporuna göre, plastik üretimi son 20 yılda iki katına çıkmasına rağmen, geri dönüşümde kayda değer bir ilerleme sağlanamadı.
Acil Önlem Alınmazsa Çevresel Felaket Kaçınılmaz!
Uzmanlar, küresel plastik krizini önlemek için şu önerileri sıralıyor:
♻ Biyolojik olarak parçalanabilir plastiklerin geliştirilmesi
♻ Geri dönüşüm teknolojilerinin hızla ilerletilmesi
♻ Plastik kullanımını azaltmaya yönelik sürdürülebilir politikalar uygulanması
♻ Plastik atık yönetiminin daha verimli hale getirilmesi
Plastik kirliliğinin doğaya ve insan sağlığına verdiği zararları azaltmak için acil önlemler alınması gerekiyor. Aksi takdirde, gelecek nesiller ciddi sağlık ve çevre problemleriyle karşı karşıya kalabilir.
