1 Aralık 1917: Osmanlı İmparatorluğu'nun Kudüs'teki Hâkimiyetinin Sonu
- General Edmund Allenby'nin Kudüs'e Girişi
1 Aralık 1917, İngiliz General Edmund Allenby'nin Kudüs'e girişi, Osmanlı İmparatorluğu'nun 400 yıllık Kudüs hâkimiyetinin sona erdiği tarihtir. Allenby, Kudüs'e duyduğu saygı nedeniyle surların dışında atından inip yaya olarak şehre girmiştir. Bu tarihi anı gösteren fotoğraflarda, surların kapılarında ve duvarlarında Osmanlı'nın ay-yıldızlı bayrağı dikkat çeker. Ancak, İngiliz mandası (1917-1948) ve İsrail işgali (1967-…) dönemlerinde bu bayraklar kazınarak yok edilmiştir.
Kudüs Surlarının İnşası ve Önemi
Kanuni Sultan Süleyman Döneminde Kudüs'ün İmarı
Kanuni Sultan Süleyman (1520-1566), Osmanlı İmparatorluğu'nun en uzun süre tahtta kalan padişahı olarak Kudüs şehrine büyük önem vermiş ve kapsamlı bir imar süreci başlatmıştır. Kudüs surları, 1535 yılında inşa edilmeye başlanmış ve şehirdeki kutsal mekânların bakımına büyük katkı sağlanmıştır.
Kudüs Surlarının Yeniden İnşası
Kanuni Sultan Süleyman döneminde, 1538-1541 yılları arasında surlar yeniden inşa edilmiştir. Sur uzunluğu yaklaşık 4.400 metre, yüksekliği ise 12 metreyi bulmaktadır. Bu surlar şehrin savunmasını güçlendirmiş ve Kudüs’ün Osmanlı kimliğini pekiştirmiştir.
Kudüs’ün Kutsal Mekânlarının Restore Edilmesi
- Kutsal Mekânların Bakımı ve Restorasyonu
Kanuni Sultan Süleyman, Kudüs'teki Kubbetü's-Sahra'nın duvarlarını ve kapısını restore ettirmiş, Mescid-i Aksa'nın bakımını sağlamış ve Hz. Davud Türbesi'ni inşa ettirmiştir. Bunun yanı sıra, şehirdeki diğer kutsal mekânların bakımı için çeşitli fermanlar yayımlamıştır.
Kudüs’ün Şehir Kapıları ve Kitabeler
- Şam Kapısı ve Diğer Kapılar
Kanuni Sultan Süleyman, Kudüs surlarına yedi büyük kapı inşa ettirmiştir. Bu kapılar arasında en ihtişamlısı ve en güzel olanı Şam Kapısı’dır. Ayrıca, El-Halil Kapısı'na yerleştirilen "La İlahe İllallah, İbrahim Halilullah" kitâbesi, Kudüs'ün sadece Müslümanlara değil, aynı zamanda Yahudi ve Hristiyan halklara da ait olduğunu vurgulamaktadır.
Kudüs’ün Osmanlı Kimliği
- Kudüs’ün Osmanlı Kimliğini Pekiştiren İmar Faaliyetleri
Kanuni Sultan Süleyman'ın gerçekleştirdiği imar faaliyetleri, Kudüs’ün Osmanlı kimliğini pekiştirmiş ve şehirdeki Osmanlı varlığını güçlendirmiştir. Bu dönemde şehir için 40 milyon akçe vakfedilmiş ve altyapı güçlendirilmiştir. Kanuni Sultan Süleyman'ın Kudüs’e yaptığı bu katkılar, şehrin tarihî ve kültürel mirasının korunmasına önemli bir etki yapmıştır.
